top of page

Sibernetik Sanat

Nam June Paik    •    06.05.2022

nam1.jpeg

Sibernetik sanat çok önemlidir, fakat sibernetik hayat için sanat çok daha fazla önemlidir. Ve ikincisinin sibernetikleÅŸtirilmeye ihtiyacı yoktur.

 

(Belki de George Brecht’in sadeliÄŸi [simplissimo] bunun upuygun örneÄŸidir.)

 

Ama eÄŸer ki [Louis] Pasteur ve [Maximilien] Robespierre, bir zehre yalnızca belirli bir yerleÅŸik [built-in] zehir aracılığıyla direnebileceÄŸimiz hususunda haklıysa, o zaman sibernetik hayatın neden olduÄŸu bazı özgül gerilimlerin giderimi de bu duruma uygun olarak sibernetik ÅŸok ve arınma [catharsis] gerektirecektir. Video kaset ve katot ışınlı tüple yaptığım çalışmalar beni buna ikna etmiÅŸ bulunuyor.

 

Saf iliÅŸkilerin ya da iliÅŸkileniÅŸin kendisinin bilimi olan sibernetik, kökenini karmada bulur. Marshall McLuhan’ın ünlü deyiÅŸi “Araç mesajdır”, Norbert Wiener tarafından 1948 yılında “Mesajın gönderildiÄŸi sinyal, mesajın gönderilmediÄŸi sinyal kadar önemli bir rol oynar” ÅŸeklinde formüle edilmiÅŸtir.

 

Nasıl ki happening çeÅŸitli sanatların bir füzyonuysa, sibernetik de mevcut bilimler arasındaki ve içindeki sınır bölgelerinin bir istismarıdır.

 

[Isaac] Newton’un fiziÄŸi bir güç mekaniÄŸidir ve uzlaÅŸtırıcı olmayan, güçlünün zayıfı malup ettiÄŸi iki taraflı bir sistemin ifadesidir. Ancak 1920’de bir Alman dahi bu iki güçlü kutup (katot ve anot) arasına bir vakum tüpünde ufacık bir üçüncü taraf (ızgara) yerleÅŸtirdiÄŸi zaman, insanlık tarihinde ilk defa zayıfların güçlüleri yenmesi mümkün olmuÅŸtur. Budist bir “üçüncü yol” olabilir, ama ne olursa olsun bu Alman buluÅŸu sibernetiÄŸin keÅŸfine, son savaÅŸta Ä°ngiliz göklerindeki Alman uçaklarını vurmak için doÄŸan sibernetiÄŸe yol açmıştır.

 

Budistler de der ki,

Karma samsara’dır.

Ä°liÅŸkilenme ruhgöçüdür.

Açık devreler içerisinde yaşıyoruz.

​

Bu metin, Nam June Paik’ın “Cybernated Art” baÅŸlıklı metninin Hasan Cem Çal tarafından Türkçeye çevrilmiÅŸ hâlidir.

  • Instagram
  • Twitter
  • Vimeo - Siyah Çember
bottom of page